Kerst achter de voordeur

Ik ben op mijn route in de wijk bij Jet thuis om haar te begeleiden bij het gebruik van een hulpmiddel als ik haar vraag of zij contact heeft met haar buren. “Nee”, zegt ze. “Eigenlijk niet. Maar met Kerst doe ik wel bij de mensen bij mij op de trap een kerstkaartje in de brievenbus. Het is maar een klein gebaar, maar daardoor voelt iemand zich misschien toch gekend en gezien.”

Jet woont al meer dan dertig jaar in haar knusse appartement op twee hoog. Ze heeft hier als alleenstaande moeder haar zoon grootgebracht. In de loop van de jaren zijn er in de sociale huurappartementen steeds meer mensen met allerlei problemen komen wonen. “Die hebben hun handen vol aan hun eigen leven. Als ik gedag zeg op de trap, lopen ze meestal schichtig door. Wel zielig hoor.”

Daarom doet Jet ieder jaar met Kerst een kaart bij haar buren in de brievenbus, zodat ze weten dat iemand in hun portiek aan hen denkt. Een kerstkaart voor de buren. Het is november 2018 als ze me voor het eerst over dit initiatief vertelt. Hieruit volgen in de jaren daarna een reeks sociale activiteiten waarbij mijn collega en ik de buurtbewoners stimuleren en faciliteren.

Behoefte aan contact

Als wijkverpleegkundigen komen wij dagelijks bij allerlei mensen achter de voordeur en steeds weer horen we hun behoefte aan sociale verbinding. Dat is niet verwonderlijk: wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat sociale relaties van vitaal belang zijn voor onze gezondheid. Veel medische problemen hebben niet met een gebrek aan zorg te maken, maar met sociale omstandigheden.

In de loop van de tijd leren mijn collega en ik steeds meer buurtbewoners kennen. Vaak brengen wij ze met elkaar in contact. Op hun verzoek helpen we ze in groepsverband bij het inventariseren en uitvoeren van activiteiten die de sociale cohesie verbeteren. De buurtbewoners komen zelf met ideeën, zij hebben de regie en wij ondersteunen hun 'samenredzaamheid' met behulp van ons formele en informele netwerk.

Binnen enkele jaren heeft de groep zich verenigd in een groeiende buurtvereniging die regelmatig bij elkaar komt voor gezellige activiteiten en elkaar bijstaat in lief en leed.

Ook het idee van Jet is inmiddels door de buurtvereniging omarmd. Dit jaar is al in oktober begonnen met het zelf maken van kerstkaarten voor de buurt. In de groepsapp verschijnen foto’s van geknutselde kaarten en wordt de stand doorgegeven. Half november waren er al vijfhonderd kaarten klaar. En toen moest de knutselmiddag die de vereniging voor de buurtkinderen organiseerde nog komen…

Sneeuwbal

Een kerstkaart achter de voordeur. “Het is maar een klein gebaar”, vindt Jet. Het is inmiddels één van de door ons ondersteunde activiteiten die zorgen voor meer verbinding zodra deze positieve ‘sneeuwbal’ gaat rollen. Weken voor Kerst zijn de bewoners al in hun hoofd en met hun handen bezig met kaarten voor hun buurtgenoten. Het wordt feest als de kaarten zijn geteld en een recordaantal is gehaald. En ook als de post onder leiding van de Kerstman door de kinderen wordt bezorgd en als achter elke voordeur iemand zich gezien weet.