‘Ik kan niet zien of ze huilt, maar aan haar rug te zien is ze geknakt’

“Vertel gewoon waarom jij zo graag in de wijk werkt!” Mijn dochter kijkt me aan met een blik van: logisch toch?! Ik ga een gastcollege op een hbo-v geven over de wijkverpleging en heb haar gevraagd hoe ik mij moet introduceren bij de studenten van haar leeftijd. Ze heeft gelijk natuurlijk, en mijn gedachten gaan terug naar een jonge oncologische patiënte.

Ik zie mijzelf nog lopen door de gangen van het ziekenhuis. Nadat ik vijf jaar voor de klas had gestaan in het basisonderwijs, heb ik op 25-jarige leeftijd de switch gemaakt naar de verpleging. Als zij-instromer werk ik als BBL’er op de afdeling Chirurgie van een algemeen ziekenhuis, de Beroeps Begeleidende Leerweg.

Ik heb avonddienst en er zijn weinig ‘bellen’, dus ik heb wat langer de tijd om aan het bed te blijven praten met een oncologische patiënte. Ze is maar een paar jaar ouder dan ik. Gespreksstof genoeg, want we volgen allebei dezelfde televisieserie. We speculeren over hoe het in de volgende aflevering verder zal gaan. Wat een lol hebben we! “Nou, slaap lekker hè, en tot morgen”, zeg ik aan het eind van mijn avonddienst tegen haar.

Ik weet dan nog niet dat ik er nooit achter zal komen of ze die nacht goed heeft geslapen. Want als ik de volgende dag de afdeling oploop, hoor ik dat ze net een slechtnieuwsgesprek met haar behandelend specialist heeft gehad. Ze is uitbehandeld en heeft een prognose van hooguit drie maanden. Dus ze kan met ontslag.

Haar man komt haar ophalen. Ze gaat terug naar huis, waar haar twee kleine kindjes op hun mama wachten. Waar haar ouders haar in hun armen zullen sluiten, ontroostbaar in het vooruitzicht dat zij hun dochter binnen afzienbare tijd gaan verliezen.

Er is op de afdeling voor mij geen gelegenheid meer om afscheid van haar te nemen. Het gaat allemaal zo snel opeens. Ik zie haar van de afdeling weglopen aan de arm van haar man, allebei met gebogen hoofd. Ik kan niet zien of ze huilt, maar aan haar rug te zien is ze geknakt.

Doorleren

Op weg naar huis… Wat staat haar daar allemaal te wachten? Zal ze pijn krijgen? Hoe zal haar omgeving reageren? Zal ze opstandig worden, zal ze vechten, of zal ze haar lot kunnen aanvaarden? Wat zal ze nog kunnen doen? Wat zal ze kunnen achterlaten voor haar kindjes opdat die zich hun mama later zullen herinneren?

Dáár, in de thuissituatie, zou ik als verpleegkundige echt een verschil kunnen maken, besef ik. Maar ik heb op dat moment geen tijd om daarbij stil te staan. Er gaan weer twee bellen tegelijk en er wacht een patiënt die naar de ok moet worden gebracht.

Na mijn diplomering krijg ik een vaste aanstelling op de kinderafdeling van het ziekenhuis aangeboden. Ik sla het aanbod af. Want ik heb mij ingeschreven voor de opleiding Maatschappelijke Gezondheidszorg.

Terug in het hier en nu bedank ik mijn dochter. “Okay, ik ben eruit. Dit verhaal wordt de introductie van mijn gastcollege over de wijkverpleging.”